Albert Siekierka, Lucchini Poland: Smartset® to narzędzie pozwalające obniżyć koszty utrzymania zestawu kołowego [WYWIAD]

Cyfrowa transformacja kolei trwa. Grupa Lucchini RS wpisuje się w ten proces?

Wschodzące technologie wspierają nową generację usług opartych na zbieraniu danych w czasie rzeczywistym. Taka funkcjonalność stała się już standardem we wszystkich branżach — kolejnictwo nie jest tu wyjątkiem. To jednak dopiero pierwszy krok w kierunku strategii predykcyjnych.

Pociągi są często wycofywane z eksploatacji, co ogranicza ich dostępność, w celu sprawdzenia kluczowych komponentów, w tym osi zestawów kołowych. Powoduje to nieefektywność i znacząco wydłuża czas oraz koszty rewizji. Obecnie interwały inspekcji badań nieniszczących zestawów kołowych nie są bezpośrednio związane z rzeczywistymi warunkami eksploatacji ani nie bazują na analizie propagacji pęknięć. W całym sektorze brakuje naukowego narzędzia, które określałoby właściwe interwały badań nieniszczących, uwzględniając konkretne warunki użytkowania.

Przeprowadzenie badań nieniszczących oparte na rzeczywistym stanie technicznym (CBM – condition-based maintenance), które odpowiadają na realne problemy eksploatacyjne, znacząco pomagają w optymalizacji kosztów utrzymania. To właśnie podejście zastosowała Grupa Lucchini RS w swoim rozwiązaniu Smartset®, które stało się nowym standardem CBM dla zestawów kołowych.

Dzięki pomiarom taboru w ruchu i analizie obciążeń zestawów kołowych możliwe jest precyzyjne dostosowanie interwałów badań nieniszczących do rzeczywistego poziomu ich użytkowania. W rezultacie znacząco skracają się czasy i koszty utrzymania taboru, przy jednoczesnej poprawie poziomu bezpieczeństwa inspekcji.

Na ile istotne jest według Pana podejście międzysektorowe w dostarczaniu innowacji dla kolei?

Sztuczna inteligencja (AI) to teraźniejszość— co do tego nie ma wątpliwości. Jednak, jak w przypadku każdej innowacji, musi być ona wspierana przez naukę i gruntownie testowana. W przypadku Smartset® udało nam się połączyć oba te elementy.

Inteligentny sensor Smartset® to elektroniczne rozwiązanie, które mierzy i przetwarza obciążenia zginające i skrętne działające na oś zestawu kołowego i na ich podstawie określa reprezentatywne spektra obciążeń występujących podczas eksploatacji.

Drugim komponentem jest algorytm Starcrack, który powstał na bazie słynnego algorytmu Nasgro opracowanego przez NASA. Oblicza on krzywą propagacji pęknięcia i — dla danego interwału inspekcji (w kilometrach) — określa prawdopodobieństwo pęknięcia dla różnych metod badań nieniszczących (NDT).

Dzięki połączeniu AI i inteligentnych czujników, Smartset® staje się potężnym narzędziem, które pozwala obniżyć koszty konserwacji poprzez optymalizację planów przeglądów taboru kolejowego w zależności od linii serwisowej, a także zwiększa dostępność pojazdów. Lucchini RS bada i stosuje ten algorytm już od 20 lat, aby zapewnić maksymalną naukową precyzję i dokładność.

Nasze testy wykazały, że technologia Smartset® może zredukować koszty konserwacji związanej z badaniami NDT zestawów kołowych nawet o ponad 50%, w zależności od rodzaju pojazdu i trasy. Mniej inspekcji i znacznie bardziej efektywny system utrzymania eliminują ogromne straty wynikające z niepotrzebnych „postojów pociągów” i zwiększają zwrot z inwestycji (ROI).


Pociągi stają się coraz bardziej inteligentne, ale czy rzeczywiście są też dzięki temu bezpieczniejsze?

Głównym celem rozwiązania Smartset® Grupy Lucchini RS jest poprawa bezpieczeństwa kolei. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że obecnie stosowane interwały badań nieniszczących są zbyt zachowawcze, ponieważ brakuje wystarczających informacji do ich precyzyjnego określenia. To nie tylko prowadzi do znacznych kosztów związanych z niepotrzebnymi przestojami, ale także do braku „naukowych” i „skontekstualizowanych” danych na temat rzeczywistego stanu technicznego osi zestawów kołowych i poziomu ich bezpieczeństwa.

Smartset® dostarcza informacji o warunkach eksploatacyjnych linii kolejowych i umożliwia menedżerom identyfikację odcinków, na których generowane są wyższe obciążenia. Gdy wykryte zostaną nietypowe warunki pracy pojazdu lub linii, system natychmiast wysyła operatorowi ostrzeżenie w czasie rzeczywistym.

Z biegiem czasu algorytm Smartset® może obniżyć całkowity koszt cyklu życia systemu kolejowego, monitorując i obliczając najbezpieczniejszy przedział czasowy inspekcji osi – dopasowany do konkretnego pociągu, lokalizacji i typu linii kolejowej. Zwiększa to konkurencyjność usług dzięki tworzeniu „wartości w bezpieczeństwie”.

Dziękujemy bardzo za rozmowę!